Zmiany skórne to temat, który dotyczy praktycznie każdego z nas – bez względu na wiek, płeć czy styl życia. Niektóre z nich są po prostu nieestetyczne, inne mogą budzić uzasadniony niepokój. Przez wiele lat jedynym rozwiązaniem było ich chirurgiczne usunięcie, ale dziś – dzięki rozwojowi technologii – mamy też możliwość skorzystania z nowoczesnych metod laserowych. Z własnego doświadczenia wiem, że decyzja o takim zabiegu nie jest łatwa. Pojawiają się pytania: czy to bezpieczne? Kto może go wykonać? Jakie są przeciwwskazania? Dlatego postanowiłam zebrać wszystkie najważniejsze informacje w jednym miejscu – w oparciu o obowiązujące przepisy, doświadczenia lekarzy i aktualne standardy medyczne.
Nie chcę Ci niczego sprzedawać ani namawiać. Ten tekst ma Ci pomóc zrozumieć, czym dokładnie jest laserowe usuwanie zmian skórnych i dlaczego warto podejść do tego tematu z rozwagą – i dobrze poinformowanym.
Rodzaje zmian skórnych możliwych do usunięcia laserowo
Zacznijmy od konkretów. Laserem można usuwać wiele typów zmian, ale zawsze musi je najpierw obejrzeć lekarz – nie kosmetolog, nie „specjalista od urody”, tylko osoba z wykształceniem medycznym i doświadczeniem w dermatologii lub medycynie estetycznej.
Najczęściej usuwa się brodawki wirusowe, znane też jako kurzajki – to zmiany o podłożu wirusowym, które pojawiają się najczęściej na dłoniach, stopach lub palcach. Są zakaźne i mogą się rozprzestrzeniać, dlatego nie warto ich bagatelizować.
Kolejna grupa to znamiona barwnikowe – ale nie wszystkie. Te laserem usuwa się wyłącznie wtedy, gdy lekarz ma pewność, że są to zmiany łagodne i nie wykazują cech nowotworowych. Jeżeli występuje jakiekolwiek podejrzenie co do ich charakteru, wykonuje się najpierw dermatoskopię, a niekiedy klasyczne chirurgiczne wycięcie z badaniem histopatologicznym.
Do częstych wskazań należą też włókniaki – miękkie, często pedykulowane zmiany, które są całkowicie łagodne, ale mogą przeszkadzać mechanicznie, na przykład pod pachami. Podobnie jest z prosakami, czyli niewielkimi torbielami wypełnionymi keratyną – najczęściej lokalizującymi się na twarzy.
Innym rodzajem zmian są brodawki łojotokowe – wyglądające jak przyklejone fragmenty skóry w odcieniach beżu lub brązu. Są powszechne u osób po 40. roku życia i zwykle usuwane są z powodów estetycznych. Punkty rubinowe, czyli naczyniaki starcze, również można skutecznie redukować laserem. I wreszcie – kępki żółte (xanthelasma), czyli żółtawe plamy, które pojawiają się najczęściej na powiekach i są związane z zaburzeniami gospodarki lipidowej.
Na czym polega laserowe usuwanie zmian skórnych
Technicznie rzecz biorąc, laser działa poprzez wytworzenie skoncentrowanej wiązki światła, która zostaje pochłonięta przez konkretną strukturę w skórze – np. barwnik, wodę lub hemoglobinę – i powoduje zniszczenie zmienionej tkanki. W zależności od rodzaju zmiany i jej lokalizacji, lekarz dobiera odpowiedni typ lasera – ablacyjny, nieablacyjny, frakcyjny lub naczyniowy.
Sam zabieg trwa zwykle kilka do kilkunastu minut i najczęściej wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym lub bez znieczulenia, jeśli zmiana jest niewielka. Po usunięciu może pojawić się strupek, zaczerwienienie lub delikatny obrzęk – to naturalny etap gojenia. Pełna regeneracja skóry trwa zwykle od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od intensywności zabiegu.
Ważne: laser nie zawsze oznacza „bez śladu”. W niektórych przypadkach może dojść do powstania niewielkiej blizny, przebarwienia lub odbarwienia. Dlatego tak istotna jest konsultacja z lekarzem przed zabiegiem, a także dokładne poinformowanie pacjenta o możliwych konsekwencjach.
Kiedy można, a kiedy nie wolno usuwać zmian laserem
Nie każda zmiana nadaje się do usunięcia laserowego. Bez oceny lekarskiej nie powinno się podejmować decyzji o zabiegu. Przeciwwskazania to m.in. aktywne infekcje skóry, podejrzenie zmiany nowotworowej, ciąża, karmienie piersią, a także niektóre choroby autoimmunologiczne i skłonność do bliznowacenia.
Laser nie zastąpi chirurgii, jeśli zmiana ma podejrzany wygląd – wtedy wykonuje się klasyczne wycięcie z marginesem i obowiązkowym badaniem histopatologicznym.
Do zabiegu można przystąpić tylko po przeprowadzeniu dermatoskopii lub wideodermatoskopii – czyli nieinwazyjnego badania zmian skórnych w powiększeniu, które pozwala lekarzowi ocenić ich charakter.
Obowiązki placówek medycznych i lekarzy wykonujących zabiegi
Zabiegi laserowego usuwania zmian skórnych w Polsce mogą być wykonywane wyłącznie przez lekarzy, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Klinika lub gabinet musi mieć status podmiotu leczniczego lub praktyki lekarskiej – nie może to być zwykły salon kosmetyczny.
Każdy pacjent przed zabiegiem musi przejść kwalifikację medyczną, otrzymać pełną informację o procedurze, jej ryzyku i alternatywach oraz podpisać świadomą zgodę.
Prowadzenie dokumentacji medycznej jest obowiązkowe. Zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych i przepisami RODO, informacje o stanie zdrowia pacjenta muszą być odpowiednio zabezpieczone i przechowywane przez wymagany okres czasu.
W przypadku zabiegów estetycznych lekarz ma również obowiązek odmówić wykonania procedury, jeśli uzna, że istnieje jakiekolwiek ryzyko dla zdrowia pacjenta.
Bezpieczeństwo zabiegów laserowych – fakty i mity
Często słyszę pytania: „czy laser nie poparzy skóry?”, „czy to nie zostawia dziur?”. I szczerze mówiąc – rozumiem te obawy. Ale prawda jest taka, że przy odpowiednio dobranym sprzęcie i doświadczeniu lekarza zabieg jest bezpieczny i przewidywalny.
Najczęstsze efekty uboczne to zaczerwienienie, lekki obrzęk, strupek. Rzadziej mogą wystąpić przebarwienia lub blizny – szczególnie u osób, które nie przestrzegają zaleceń pozabiegowych, np. narażają skórę na słońce bez ochrony.
Ważne jest też odpowiednie przygotowanie – nie należy opalać skóry, używać samoopalaczy ani peelingów przed zabiegiem. A po wszystkim – dbać o nawilżenie, unikać promieniowania UV i stosować preparaty zalecone przez lekarza.
Podsumowanie – świadoma decyzja kluczem do bezpieczeństwa
Usunięcie zmiany skórnej to nie zawsze sprawa estetyki. Czasem chodzi o komfort, czasem o prewencję, a innym razem – o zdrowie. Niezależnie od motywacji, warto podejść do tematu rozsądnie.
Laserowe usuwanie zmian to zabieg medyczny, nie kosmetyczny. Wymaga wiedzy, doświadczenia i odpowiedzialności – zarówno po stronie lekarza, jak i pacjenta. Dlatego zanim się zdecydujesz, skonsultuj się z dermatologiem, zapytaj o wszystkie „za i przeciw” i pamiętaj, że czasem lepszym rozwiązaniem jest obserwacja niż działanie „na szybko”.
Wybierając klinikę, nie kieruj się reklamą czy popularnością w social mediach. Twoja skóra zasługuje na profesjonalne podejście i pełne bezpieczeństwo.
Źródła:
- Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej
- Zalecenia Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego
- J. L. Piechota, „Laseroterapia w dermatologii i medycynie estetycznej”, PZWL
- A. Jankowski, „Zabiegi medyczne w praktyce lekarskiej – aspekty prawne”, Wydawnictwo Lekarskie
