Dziś w Krakowie odbyły się uroczystości pogrzebowe śp. Ireny Odrzywołek. Bohaterka była strażniczką w tzw. więzieniu św. Michała przy ul. Senackiej 3 w Krakowie, w którym po II wojnie światowej komuniści trzymali żołnierzy konspiracji niepodległościowej.
Pogrzeb młodej bohaterki powojennej Polski rozpoczął się uroczystą mszą świętą w kościele pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny przy ulicy Rakowickiej w Krakowie. Następnie kondukt żałobny przeszedł ulicami Rakowicką i Prandoty na miejsce wiecznego spoczynku zmarłej.
Szczątki Ireny Odrzywołek odnaleziono we wrześniu 2019 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na cmentarzu komunalnym przy ul. Panewnickiej w Katowicach. Dziś, przy udziale wojskowej asysty honorowej, spoczęły one w Kwaterze Wojennej Żołnierzy Podziemia Niepodległościowego 1939-1963.
Za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiejprezydent Andrzej Duda przyznał pośmiertnie Irenie Odrzywołek Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. W imieniu prezydenta I wicewojewoda małopolski Ryszard Pagacz przekazał odznaczenie na ręce siostrzenicy.
Irena Odrzywołek urodziła się 20 grudnia 1925 r. w Byczynie w powiecie chrzanowskim. Po zakończeniu okupacji niemieckiej rozpoczęła pracę w tzw. więzieniu św. Michała przy ul. Senackiej 3 w Krakowie. Została strażniczką. Wiosną 1946 r. podjęła konspiracyjną współpracę z więzionymi tam żołnierzami podziemia niepodległościowego, przede wszystkim z ppor. Bolesławem Pronobisem „Ikarem” – żołnierzem AK i dowódcą oddziału NSZ „Huragan”.
W sierpniu 1946 r. Irena Odrzywołek pośredniczyła w nawiązaniu łączności między więźniami oraz działającą w Krakowie 6. kompanią Zgrupowania Partyzanckiego „Błyskawica” Józefa Kurasia „Ognia”. Przemyciła do więzienia pistolety i granaty, które przekazała do celi Pronobisa i innych wtajemniczonych. Dzięki temu 18 sierpnia 1946 r. połączone działania uzbrojonych więźniów wewnątrz budynku i partyzantów z zewnątrz doprowadziły do rozbicia więzienia i uwolnienia 62 więźniów.
Po tym wydarzeniu Irena Odrzywołek ukrywała się. Prowadziła niepodległościową działalność konspiracyjną współpracując z „Ikarem”. Została aresztowana w listopadzie 1946 r. w Gliwicach i 3 grudnia 1946 r. skazana na śmierć przez komunistyczny Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach. Zamordowano ją 17 grudnia 1946 r. w więzieniu przy ul. Mikołowskiej w Katowicach. W chwili śmierci miała niespełna 21 lat.
Źródło informacji historycznych: IPN/ Fot. Małopolski Urząd Wojewódzki
