Zabytkowy spichlerz pełen sztuki zachodnioeuropejskiej, najcenniejsza na świecie kolekcja polskich monet, piękna średniowieczna rzeźba Madonny z Krużlowej i odwzorowanie paryskiego pokoju Józefa Czapskiego – to tylko wybrane przykłady tego, co można zobaczyć w oddziałach Muzeum Narodowego w Krakowie, które bierze udział w akcji #zwiedzajKraków zorganizowanej w ramach kampanii „Kraków nieodkryty”.
Powstałe 141 lat temu Muzeum Narodowe w Krakowie to nie tylko dobrze znany Gmach Główny przy al. 3 Maja 1, Muzeum Książąt Czartoryskich z przyciągającą turystów z całego świata „Damą z gronostajem” czy Galeria Sztuki Polskiej XIX w. w Sukiennicach z wielkoformatowymi dziełami Jana Matejki, ale także Muzeum Czapskich, Kamienica Szołayskich, Pałac Biskupa Erazma Ciołka, Dom Matejki, Dom Mehoffera, Europeum oraz zakopiańskie Muzeum Szymanowskiego.
Udział Muzeum Narodowego w akcji #zwiedzajKraków, zorganizowanej w ramach kampanii Kraków nieodkryty, to dobra okazja, by przypomnieć, jakie skarby kryją poszczególne oddziały i odkryć te może nieco mniej znane czy popularne. Przybliżamy kilka przykładów.
Piękna Madonna w Pałacu Biskupa Erazma Ciołka
Pałac został wzniesiony w latach 1501-1503 dla biskupa płockiego Erazma Ciołka, sekretarza króla Aleksandra Jagiellończyka. Biskup Ciołek był dyplomatą, humanistą i mecenasem sztuki. Częścią oddziału Pałac Biskupa Erazma Ciołka jest Galeria „Sztuka Dawnej Polski. XII–XVIII wiek”.
Ekspozycja przedstawia dzieła polskiej sztuki średniowiecznej i nowożytnej. Najważniejszą częścią wystawy są obrazy i rzeźby gotyckie od XIV do początku XVI wieku, wśród nich fascynująca rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem – tzw. Madonna z Krużlowej (ok. 1410).
Wycięta w drewnie lipowym figura przedstawia postać Marii z Dzieciątkiem. Uwagę oglądających przyciąga przede wszystkim piękno dziewczęcej twarzy Marii, a także dekoracyjna polichromia (zrekonstruowana w latach 1942-1943 na podstawie pozostałości pierwotnej, która od XVI w. została pokryta trzema kolejnymi warstwami). Rzeźba pochodzi z kościoła w Krużlowej Wyżnej. Została przekazana muzeum przez proboszcza parafii jako dar w 1899 roku. Nie wszyscy wiedzą jednak, że została „odkryta dla nauki” dziesięć lat wcześniej, kiedy Stanisław Wyspiański podczas wycieczki studentów krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych wykonał jej rysunek. Od tego czasu trwa fascynacja krużlowską Madonną – najpopularniejszym, powszechnie rozpoznawalnym dziełem sztuki gotyckiej w Małopolsce.
Na odwiedzających Pałac Biskupa Erazma Ciołka czekają także inne wspaniałe skarby sztuki średniowiecznej, takie jak na przykład Osiołek Palmowy z Szydłowca, Chrystus w Ogrodzie Oliwnym Wita Stwosza, Epitafium Wierzbięty z Branic, czy też zrekonstruowane tabernakulum z Wawelu Padovana. Znajdziemy tu także jeden z najstarszych i najcenniejszych zbiorów malarstwa cerkiewnego w Europie Środkowej.
Europeum – sztuka w XVII-wiecznym spichlerzu
W centrum Krakowa, znajduje się zabytkowy XVII-wieczny spichlerz. Europeum, bo o nim mowa, pełnił kiedyś rolę magazynu na zboże. Po II wojnie światowej stał się własnością Muzeum Narodowego w Krakowie, a w 1969 roku urządzono tam magazyn dzieł sztuki, w tym zabytkowych mebli. Dziś przy placu Sikorskiego 6 można podziwiać wspaniałą sztukę zachodnioeuropejską. Wśród ponad stu obiektów znalazło się m.in. „Ukrzyżowanie” Paola Veneziano czy „Adoracja Dzieciątka” Lorenza Lotto, a także „Pocałunek” Gustava Adolfa Vigelanda. A w podwórku Europeum znajduje się lapidarium zawierające kilkaset detali architektonicznych pochodzących z dawnych budynków naszego miasta.
Najcenniejsza na świecie kolekcja polskich monet
W Pałacu Czapskich przy ulicy Piłsudskiego 12 znajduje się najcenniejsza na świecie kolekcja polskich monet. Stworzył ją wybitny polski kolekcjoner-numizmatyk, hrabia Emeryk Hutten-Czapski. Możemy tu zobaczyć m.in. najstarsze polskie monety: denary bite przez Bolesława Chrobrego, w tym legendarny „Gnezdun Civitas” (1000-1005), a także pierwszą polską złotą monetę: floren wybity w Krakowie za czasów Władysława Łokietka w latach 1320-1333. Monety z tej kolekcji są unikatowe, zachowały się w jednym egzemplarzu.
W Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego znajduje się także zbiór wyjątkowych starodruków i rękopisów z kolekcji liczącej ok. 6000 woluminów biblioteki Emeryka Hutten-Czapskiego, a przy Pałacyku Czapskich znajduje się piękny ogród, który zachował swój XIX-wieczny charakter. W cieniu ponad stuletnich drzew można podziwiać część muzealnego lapidarium, w którym znajdują się fragmenty krakowskich, gotyckich budowli (np. oryginalny, XIV-wieczny pinakiel z kościoła Mariackiego).
Paryski pokój Józefa Czapskiego
W pobliżu Pałacu Czapskich zlokalizowany jest Pawilon Józefa Czapskiego – najnowszy i jednocześnie najmniejszy budynek wchodzący w skład kompleksu Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego. Poświęcony został wnukowi twórcy najcenniejszej kolekcji numizmatycznej w Polsce – Józefowi Czapskiemu, wybitnemu intelektualiście, pisarzowi, malarzowi i krytykowi.
Najważniejszą częścią Pawilonu Józefa Czapskiego jest stała ekspozycja opowiadająca o jego życiu i twórczości, przybliżająca losy artysty mocno splecione z wydarzeniami ważnymi dla XX-wiecznej historii Polski i Europy. Znajdziemy tu także wierne odwzorowanie pokoju artysty z Maisons-Laffitte, w którym Czapski mieszkał przez ponad 40 lat. Pokój został „przeniesiony” z Francji wraz z całym oryginalnym wyposażeniem: meblami, pamiątkami, księgozbiorem, a nawet drzwiami i oknami. Nie zabrakło tu także obrazów Józefa Czapskiego pochodzących z kolekcji Richarda Aeschlimanna, wieloletniego przyjaciela i szwajcarskiego marszanda artysty. Kolekcję uzupełniają dzieła wypożyczone z Muzeum Pałacowego w Kurozwękach i od osób prywatnych.
Ciekawostką jest, że Józef Czapski prawdopodobnie nigdy nie spotkał swojego dziadka kolekcjonera Emeryka Hutten-Czapskiego. Józef Czapski, urodził się w kwietniu 1896 roku w Pradze i tym samym roku, w lipcu, w Krakowie w Pałacu Czapskich zmarł przedwcześnie jego dziadek…
Zaplanuj wizyty w oddziałach Muzeum narodowego
Dwanaście oddziałów, kilkanaście budynków, tysiące zabytków, liczne wystawy – Muzeum Narodowe w Krakowie pełne jest cennych eksponatów i dzieł, którym towarzyszy wiele historii. Warto sobie je przypomnieć lub poznać. Udział Muzeum Narodowego w akcji #zwiedzajKraków, zorganizowanej w ramach kampanii Kraków nieodkryty, to dobra okazja, by sprawdzić lub przypomnieć sobie, jakie skarby kryją jego poszczególne oddziały. Dzięki akcji można liczyć na 20-procentową zniżkę na bilety na wystawy stałe eksponowane w poszczególnych oddziałach Muzeum Narodowego w Krakowie.
Szczegółowe informacje o oddziałach, zbiorach, dniach i godzinach otwarcia oraz zasadach zwiedzania można znaleźć na stronie internetowej Muzeum Narodowego w Krakowie. Informacje o inicjatywach muzeum publikowane są także na profilu na Facebooku.
Jak otrzymać rabat? Wystarczy przy kasie okazać kartę #zwiedzajKrakow (otrzymują ją osoby, które spędzą przynajmniej jedną noc w obiekcie noclegowym mającym status partnera programu) lub jedną z kart miejskich: Kartę Krakowską, Krakowską Kartę Rodziny z Niepełnosprawnym Dzieckiem lub Krakowską Kartę Rodzinną 3+.
Przypominamy, że dzięki inicjatywie #zwiedzajKraków można liczyć zniżki na rozmaite atrakcje oferowane przez partnerów programu – począwszy od wizyt w muzeach, po zakupy i usługi oferowane przez lokalnych przedsiębiorców. Więcej informacji o partnerach akcji znajdziesz tutaj.