Zgodnie z tradycją w pierwszą sobotę listopada, po dniu Wszystkich Świętych, miłośnicy Krakowa spotkają się przy głównej bramie cmentarza Rakowickiego, aby wspólnie rozpocząć kolejny sezon wspólnego poznawania historii i zabytków swojego miasta, a przy okazji zdobywać odznaki „Przyjaciela Krakowa”.
Warto przypomnieć, że pierwsza edycja tej akcji miała miejsce w listopadzie 1972 roku i zgromadziła blisko siedmiuset krakowian, zachęconych artykułem na tytułowej stronie „Echa Krakowa”. W intencji pomysłodawców miało to być wydarzenie jednorazowe, jednak na skutek ogromnej liczby listów z prośbami o kontynuację przekształciło się ono cykliczną akcję trwająca do dziś.
Bieżąca edycja potrwa do 29 marca przyszłego roku. Na ten pięciomiesięczny okres i przypadające w nim soboty, niedziele i święta przygotowano ponad 100 różnych tematycznie tras, które zostały podzielone na trzy poziomy odpowiadające trzem stopniom odznaki „Przyjaciela Krakowa” – brązowemu, srebrnemu i złotemu. Najbardziej ambitni, a zarazem najwięksi przyjaciele Krakowa mogą także sięgnąć po najwyższy poziom wtajemniczenia – po odznakę w stopniu „z pawim piórem”. Na adeptów tego poziomu przygotowano specjalny program dwunastu dedykowanych prelekcji.
Aby wziąć udział w akcji, wystarczy zgłosić się na miejsce zbiórki wskazane w programie, a dla tras z ograniczoną liczbą miejsc należy wcześniej zaopatrzyć się w specjalną „miejscówkę”. Miejscówki (oraz dzienniczki do zdobywania odznaki są do nabycia w Kole Grodzkim PTTK. Dzięki wsparciu ze strony Wydziału ds. Turystyki Urzędu Miasta Krakowa udział w spacerach jest bezpłatny.
Program na najbliższy weekend i Święto Niepodległości
W sobotę, 9 listopada zwiedzanie cmentarza Rakowickiego – pierwszego i zarazem największego cmentarza w Krakowie, na którego 42 hektarach znajduje się ponad 75 tysięcy grobów. Jako ciekawostkę warto podać, że pierwsza pochowana była tutaj zmarła na gruźlicę w 1803 roku, mieszczka Apolonia Bursikowa. Na cmentarzu Rakowickim spotkamy także „Anioła Śmierci”, strzegącego wszystkich pochowanych za idee, a najbardziej przypadkowe ofiary polskich zrywów patriotycznych, jak np. dwuletnia Ludka Królikowska. W tym roku do wyboru będą dwie trasy spaceru: „Wielcy ludzie i zabytki sztuki” oraz „Szlak sportowców” – w 100. rocznicę powstania Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Zbiórka o godz. 10.00 przy bramie głównej cmentarza Rakowickiego (ul. Rakowicka).
W niedzielę, 10 listopada można wybrać się na jedną z dwóch zaproponowanych tras:
- dla odznaki brązowej: „Spacer po wzgórzu wawelskim – miejsca znane i nieznane”
Wawel to wzgórze, które wznosi się pośrodku miasta, a na nim znajduje się zespół budowli sakralnych, świeckich i obronnych. Podczas spaceru uczestnicy poznają jego topografie i role jakie spełniał na przestrzeni wieków oraz nieistniejące już budowle. Zbiórka o godz. 9.00 przy kościele św. Idziego, na placu oo. Adama Studzińskiego. - dla odznaki srebrnej i złotej: „Stary i nowy cmentarz Podgórski”
Stary cmentarz Podgórski położony na stoku Krzemionek, został zamknięty w 1900 r., po utworzeniu nowego cmentarza. Uczestnicy spaceru zatrzymają się nad mogiłą Wojciecha Bednarskiego – twórcy parku, burmistrzów Podgórza oraz malarzy Wojciecha Eliasza, jego syna Władysława i Aleksandra Kotsisa. Często odwiedzanym miejscem jest grób Edwarda Dembowskiego, przywódcy powstania krakowskiego. Z kolei, nowycmentarz Podgórski założony został u stóp kopca Krakusa w 1900 r. Można tu spotkać groby pochowanych austriackich żołnierzy, legionistów polskich, harcerzy, którzy stracili życie w czasie okupacji niemieckiej. Spacerowicze zatrzymają się również nad mogiłą najsłynniejszego futbolisty Polski – Józefa Kałuży, piłkarza Cracovii oraz wielu innych zmarłych, których nazwiska związane są z historią Krakowa. Zbiórka o godz. 10.30 przy bramie starego cmentarza Podgórskiego.
W Święto Niepodległości, 11 listopada na zdobywców odznaki czeka tematyczny i podniosły spacer zatytułowany „Drogi do wolności Polski”.Wczesnym rankiem 31 października 1918 r. grupa pod dowództwem porucznika Antoniego Stawarza rozbroiła żołnierzy w koszarach w Podgórzu, a następnie przemaszerowała na Rynek Główny i przejęła wartę od Austriaków przy odwachu wieży Ratuszowej. Kraków jako pierwsze z dużych miast zrzucił obce panowanie. Uczestnicy spaceru spotykają się na miejscu wymarszu I Kompanii Kadrowej, przejdą ul. Józefa Piłsudzkiego do Rynku i dalej via Regia na Wawel. Zbiórka o godz. 10.00 pod gmachem głównym Muzeum Narodowego w Krakowie, przy al. 3 Maja 1.
Akcja „Zdobywamy Odznakę Przyjaciela Krakowa” organizowana jest przez Koło Grodzkie Krakowskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK) przy współpracy z Miastem Kraków, Towarzystwem Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Historycznym Miasta Krakowa, Zamkiem Królewskim na Wawelu oraz Muzeum Archidiecezjalnym Kardynała Karola Wojtyły.
Szczegółowe informacje o akcji, program na cały miesiąc, regulamin zdobywania odznaki można uzyskać na stronie internetowej Koła Grodzkiego PTTK w Krakowie.
Organizatorzy zachęcają także do odwiedzenia podczas dyżuru siedziby Koła Grodzkiego PTTK osobiście (ul. Zyblikiewicza 2b) lub kontaktu telefonicznego pod nr 12 422 85 28. Dyżury w poniedziałki od 12.00 do 15.00 oraz we wtorki i czwartki od 15.00 do 18.00.
