Znamy laureata Nagrody Rady Miasta Krakowa

Znamy laureata Nagrody Rady Miasta Krakowa

Prof. Csaba G. Kiss, węgierski historyk kultury i literatury, eseista, znawca problematyki środkowoeuropejskiej, otrzyma tegoroczną Nagrodę Rady Miasta Krakowa Nowa Kultura – Nowej Europy im. Stanisława Vincenza, przyznawaną promotorom kultury z Europy Środkowo-Wschodniej za wybitne osiągnięcia w popularyzacji kultury tego regionu. Uroczyste wręczenie nastąpi 4 września podczas XXIX Forum Ekonomicznego w Krynicy.

– Bardzo cieszy mnie fakt, że do grona wybitnych laureatów Nagrody Rady  Miasta Krakowa Nowa Kultura – Nowej Europy  dołączy prof. Csaba Kiss. Krąg zainteresowań prof. Kissa, przywiązującego wielką wagę do historycznej idei tolerancyjnego współżycia i współdziałania ludów, grup społecznych i różnych wyznań to jednocześnie kontynuacja wielu idei Patrona Nagrody – Stanisława Vincenza, którego twórczość zresztą profesor Kiss propagował w wielu swoich dziełach. – powiedział Dominik Jaśkowiec, przewodniczący Rady Miasta Krakowa i Kapituły Nagrody.

Prof. Csaba G. Kiss jest cenionym węgierskim eseistą, uczonym i polonofilem. Bada tożsamość Europy Środkowej wyrażoną w literaturze, mitach i symbolach współtworzących ją narodów. Działa na rzecz zbliżenia między Węgrami, Polakami, Słowakami i Chorwatami. Jako pierwszy – jeszcze w latach 80. ubiegłego wieku – wystąpił z ideą wspólnego podręcznika kultury środkowoeuropejskiej. To on wprowadził do nauki pojęcie „miejsc wspólnej pamięci” jako bardziej właściwej dla naszej części kontynentu wersji słynnych lieux de mémoire – jednego z najbardziej nośnych pojęć współczesnej humanistyki.

Csaba G. Kiss jest profesorem Uniwersytetu im. Loránda Eötvösa w Budapeszcie; do 2010 roku był wykładowcą w Katedrze Kultury Polskiej na Wydziale Polonistyki oraz Katedrze Hungarystyki Uniwersytetu Warszawskiego, profesorem wizytującym na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie, Uniwersytecie w Zagrzebiu, Uniwersytecie Konstantyna Filozofa w Nitrze oraz Uniwersytecie Karola w Pradze. Zasiada w Radzie Programowej Międzynarodowego Centrum Kultury oraz Radzie Naukowej Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność. W latach 1987–1990 działał w węgierskiej opozycji, współtworzył Węgierskie Forum Demokratyczne.

Doświadczenie węgierskiego października 1956 – tak ważne dla całego jego pokolenia – i reakcja Polaków na te wydarzenia utwierdziły Csabę G. Kissa w przekonaniu, że dialog polsko-węgierski dostarcza klucza i kontekstu dla zrozumienia dziejów obu krajów, a także ich miejsca w kulturze i cywilizacji europejskiej. – Trzeba pamiętać, przez ile wieków nasze narody walczyły o swój byt i suwerenność. Z tego powodu nasze obiekty architektoniczne, dzieła literackie czy artystyczne mają bardzo ważną wymowę dla tożsamości i dla konkurencyjności w Europie – podkreśla tegoroczny laureat Nagrody.

Przywołanym tematom poświęcił wiele książek, które składają się na fascynujący obraz literatury, kultury i zagadnień narodowościowych w Europie Środkowej, dbając o ukazanie ich z wielu perspektyw. Prace Csaby G. Kissa wydawane były m.in. we Francji, Niemczech, Słowacji, Chorwacji i Polsce. W naszym kraju ukazał się „Dziennik polski (1980–1982)” (Poznań 2000), „Lekcja Europy Środkowej. Eseje i szkice” (Kraków 2009), „Powinowactwa wyszehradzkie. Wspomnienia, szkice, eseje” (Warszawa 2016).

– Kiss to wnikliwy badacz pogranicza kulturowego krajów Europy Środkowej i relacji pomiędzy narodami. Od lat zajmuje się polityką pamięci, narodowościami i ich symbolami. Nie ucieka od polityki, ale poszukuje w niej logiki, głębokich przyczyn, tłumaczy historię narodów przez pryzmat ich doświadczeń. Sam stał także na czele ruchów demokratycznych w okresie transformacji systemowej w Budapeszcie, poszukiwał wspólnych cech Węgrów i Polaków w przeszłości i współcześnie, jest cierpliwym tłumaczem tożsamości narodowych, różnic i podobieństw dla wielokulturowego tygla, który kształtował nasze narody. Trudno o większą spójność idei, zainteresowań i dzieł: Patrona Nagrody i jej Laureata – wskazał prezydent Krakowa, Jacek Majchrowski.

W przeddzień przyznania nagrody, 3 września o godz. 18.00, w Międzynarodowym Centrum Kultury na Rynku Głównym 25, odbędzie się spotkanie z laureatem, pt. „Europa Środkowa od nowa?”, którą poprowadzi hungarysta i dyplomata – ambasador Rafał Wiśniewski.

Agata Wąsowska-Pawlik, dyrektor MCK, podkreśla: – Słowa patrona nagrody, Stanisława Vincenza, o tym, że lekceważenie lub przeoczanie kultury sąsiadów, a sięganie do tego, co dalekie z tej tylko racji, że znane w świecie, a nie że wielkie, jest w gruncie rzeczy brakiem szacunku do samego siebie, najtrafniej oddają postawę profesora Kissa. Cieszę się z jego wyróżnienia podwójnie – to pierwszy Węgier w wyborowym gronie uhonorowanych dotąd wybitnych Środkowoeuropejczyków, a zarazem jeden z najwierniejszych przyjaciół MCK, towarzyszący nam niemal od początku.

Nagrodę Rady Miasta Krakowa Nowa Kultura – Nowej Europy im. Stanisława Vincenza, wręczaną od 2005 roku, otrzymują osoby oraz instytucje, których działalność ma wpływ na życie publiczne i społeczne w Europie Środkowo-Wschodniej. W intencji pomysłodawców, ma ona być wyróżnieniem, które dostrzeżone zostanie nie tylko przez osoby związane ze światem kultury, stąd właśnie wybór czasu i miejsca wręczenia nagrody. Na Forum Ekonomicznym obecne jest bowiem międzynarodowe grono ekspertów, a także liderów życia politycznego, społecznego i gospodarczego.

Nagrodę przyznaje Kapituła Nagrody, którą tworzą: przewodniczący Rady Miasta Krakowa, przedstawiciel prezydenta Krakowa, prezes Instytutu Studiów Wschodnich, laureaci poprzednich edycji nagrody oraz przedstawiciele instytucji działających w obszarze kultury, nauki i edukacji, zaproszeni przez przewodniczącego Rady Miasta Krakowa.

Dotychczasowymi jej laureatami są: Tomas Venclova, Jiří Gruša, Krzysztof Czyżewski, Emil Brix, Agnieszka Holland, Tatiana Tołstoj, Andrzej Stasiuk, Martin Pollack, Magdaléna Vášáryová, Serhij Żadan, Jacek Purchla, Jarosław Hrycak, Swietłana Aleksiejewicz, Krzysztof Penderecki.

Info UMK

reklama
Załaduj więcej powiązanych artykułów
Wczytaj więcej Aktualności