Właściciele publicznych placów zabaw, czyli m.in. urzędy miast, gmin, szkoły, przedszkola, a także spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, powinni nabywać wyłącznie urządzenia zgodne z przywołaną powyżej normą PN-EN 1176 (zgodność potwierdzona certyfikatem lub deklaracją zgodności) oraz zabezpieczać piaskownice przed zanieczyszczeniem. Stałe zabezpieczanie piaskownic poprzez np. ogradzanie terenów zabaw lub piaskownic, zasłanianie piaskownicy na noc i w innych okresach jej nieużytkowania, ma przede wszystkim służyć niedopuszczeniu do zanieczyszczenia piaskownicy i piasku przez psy, koty, ptaki oraz inne zwierzęta, a także chronić przed innymi zagrożeniami mogącymi pogorszyć stan sanitarny piasku.
W celu zabezpieczenia dziecka przed odzwierzęcymi chorobami pasożytniczymi (tasiemczyca, glistnica, toksokaroza) rodzice oraz wychowawcy przedszkolni powinni zwracać uwagę na to, aby dzieci nie wchodziły do piaskownicy z cukierkami i gumami do żucia, nie jadły podczas zabawy w piaskownicach, a po opuszczeniu piaskownicy dokładnie myły ręce i twarz.
Jednocześnie konieczna jest wymiana piasku w piaskownicach co najmniej przed oraz w trakcie sezonu letniego, a także każdorazowo po stwierdzeniu w nim obecności widocznych zanieczyszczeń (odpadów, odchodów zwierzęcych i innych) stwarzających zagrożenie dla zdrowia ludzi, szczególnie dzieci, z uwagi na ich słabo rozwinięty układ odpornościowy. Obowiązek wymiany piasku w piaskownicach wynika z potrzeby zminimalizowania zagrożenia chorobami pasożytniczymi, odzwierzęcymi, zakaźnymi.
Państwowa Inspekcja Sanitarna w ramach sprawowania nadzoru sanitarnego kontroluje piaskownice zarówno ogólnodostępne w przestrzeni publicznej (w parkach, ogródkach jordanowskich, na osiedlowych placach zabaw), jak również na terenach przedszkoli, żłobków i innych form opieki nad dziećmi. Przedmiotem kontroli sanitarnej jest stan: sanitarno-techniczny piaskownic, a także czystości piasku sprawdzany pod kątem obecności widocznych zanieczyszczeń oraz bakterii i jaj pasożytów, stanowiących zagrożenie dla zdrowia dzieci.
Jakie zagrożenia stwarza zanieczyszczona piaskownica i piasek
Warto wskazać, że pasożyty mogą wywołać groźne choroby – toksoplazmozę, którą można się zarazić przez kontakt z odchodami kota i toksokarozę, którą wywołuje glista psia, znajdująca się w psich odchodach. Toksokarozę leczy się wyłącznie w szpitalu, przy czym choroba ta niesie ze sobą ryzyko groźnych powikłań. Bakteriami, mogącymi występować w zanieczyszczonym piasku są m.in. bakterie z grupy coli – mogące wywołać nawet posocznicę (czyli sepsę) oraz bakterie salmonelli – powodujące poważne zatrucia pokarmowe.
Systematyczna wymiana piasku w piaskownicach użytkowanych m.in. przez przedszkola publiczne, przy jednoczesnym stosowaniu fizycznych barier chroniących przed dostępem zwierząt oraz innymi zagrożeniami mogącymi pogorszyć stan sanitarny piasku stanowi najskuteczniejszą metodę utrzymywania jego czystości oraz minimalizuje zagrożenia jakie mogą być związane z jego zanieczyszczeniem.
