Aż trudno w to uwierzyć, zarówno nauczycielom, pracownikom, jak i uczniom oraz absolwentom, że „Czternastka” osiągnęła tak szacowny wiek. W mroźny, chociaż pogodny, chwilami nawet słoneczny czwartek 7 grudnia 2017 obchodzono jubileusz 60-lecia istnienia XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Krakowie.
Uroczystości zainaugurowała Msza święta w Kościele św. Jadwigi Królowej przy ulicy Władysława Łokietka, koncelebrowana przez proboszcza azorskiej parafii i wieloletniego katechetę liceum o. Piotra Bartosa, obecnego katechetę o. Pio Gąszczyka oraz absolwenta XIV LO, proboszcza parafii w Morawicy księdza Władysława Palmowskiego. W nabożeństwie z udziałem nauczycieli, pracowników, uczniów i wychowanków „Czternastki” kazanie – wzruszające i nie pozbawione „mocnych akcentów” na temat roli nauczyciela w obecnym szybko zmieniającym się świecie – wygłosił o. Piotr Bartos.
Na uroczystej gali w Sali Teatralnej Kościoła św. Jadwigi Królowej pojawili się dyrektorzy szkoły, dawni i obecni nauczyciele liceum, jego uczniowie, przedstawiciele Rady Rodziców oraz absolwenci, pracownicy administracji i obsługi szkoły, a także nauczyciele i uczniowie Gimnazjum nr 14, tworzącego wraz z liceum ZSO nr 5 na Azorach. Uroczystość uświetnili swoją obecnością pan Bolesław Kosior – wiceprzewodniczący Rady Miasta Krakowa, pan Dariusz Domajewski – zastępca dyrektora Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Krakowa, pani Małgorzata Duży – wizytator Małopolskiego Kuratorium Oświaty i Wychowania, prof. Bogusław Skowronek – prorektor ds. kształcenia Uniwersytetu Pedagogicznego, pani dr Beata Topij – Stempińska – dyrektor Instytutu Nauk o Wychowaniu Wydziału Pedagogicznego Akademii Ignatianum, pani Renata Kloryga – dyrektor biura Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, pani Marta Miernikowska – prezes Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego Kraków – Krowodrza, pani Katarzyna Niewiadomska – przewodnicząca KMPO NSZZ „Solidarność” Kraków–Krowodrza, pani Joanna Sadowy – prezes Fundacji „Nie Dzieli Nas Wiek”, pan Michał Kończakowski – radny Dzielnicy IV Prądnik Biały i absolwent XIV LO, dyrektorzy i nauczyciele z zaprzyjaźnionych szkół, poradni psychologiczno – pedagogicznych i placówek Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. Szczególną radość sprawiła nam obecność pani Janiny Dzióbowej – wieloletniego dyrektora XIV LO, pana Ryszarda Zięby – wieloletniego wicedyrektora, a także naszej nauczycielki i wychowawcy wielu pokoleń uczniów pani Teresy Opioły, którzy prawie całe swoje zawodowe życie poświęcili liceum. Wzruszający dla nas wszystkich był udział w gali pierwszych absolwentów azorskiej szkoły, a wśród nich tych, którzy ukończyli liceum noszące przez kilka lat kolejno numer XII i 2.
Część oficjalną uroczystości, prowadzonej przez uczennicę Ewelinę Porębę i długoletniego nauczyciela naszego liceum pana Jerzego Szopę, otworzyła pani Dyrektor – absolwentka „Czternastki” – Mariola Reguła, która przedstawiła historię i osiągnięcia szkoły. Początki sięgają roku 1957, zaś trzy lata później w roku 1960 nadano szkole imię Mikołaja Kopernika i z tej okazji odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą wybitnemu Patronowi. W latach 1972 – 1973 nasze liceum bardzo aktywnie zaznaczyło swoją obecność w ogólnopolskich obchodach 500-tnej rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. Zorganizowano wiele ciekawych spotkań, sesji popularno – naukowych, odbywały się konkursy i wycieczki naukowe. Znaczącym wydarzeniem było wręczenie szkole 19 lutego 1972 roku sztandaru, do dzisiaj eksponowanego we wszystkich ważniejszych, organizowanych w murach liceum uroczystościach. Pani Dyrektor wskazała na olbrzymi atut szkoły: połączenie kształcenia młodych ludzi z wychowaniem ich do odpowiedzialności i wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka. Promowany w ostatnich latach wolontariat jest ważną częścią pracy szkoły już od 30 lat. Tak długo bowiem istnieje współpraca ze świetlicą TPD „Chatka Puchatka”. Wielu naszych uczniów uczestniczyło i zdobywało laury w samorządowym konkursie nastolatków „Ośmiu Wspaniałych” . Stwarzamy warunki do aktywności na rzecz lokalnego środowiska: 10 lat temu zaczęliśmy organizować Maraton Azorski, który po 4 latach rozszerzył swoją sportową formułę, przekształcając się w pełen wesołych atrakcji i ciepłej rodzinnej atmosfery Festyn Azorski. Od 5 lat współpracujemy z azorskim „Klubem Seniora” i realizujemy wspólnie interesujące projekty. Jesteśmy zespołem nauczycieli wspierającym młodzież, od dwóch lat posiadamy jako jedyna szkoła ponadgimnazjalna w Krakowie certyfikat „Szkoły przyjaznej dla uczniów z dysleksją”.
W pierwszej części był też czas na okolicznościowe życzenia składane na ręce Dyrekcji bezpośrednio przez zaproszonych gości i za pośrednictwem listów gratulacyjnych (od Prezydenta Miasta Krakowa prof. Jacka Majchrowskiego, Marszałka Województwa Małopolskiego, Małopolskiego Kuratora Oświaty, Rektorów Uniwersytetu Pedagogicznego i Akademii Ignatianum, Zarządu Oddziału ZNP Kraków – Krowodrza, KMPO NSZZ „Solidarność” Kraków–Krowodrza, prezesa oddziału krakowskiego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, dyrektora Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej nr 2 oraz dyrektora Specjalistycznej Poradni dla Dzieci z Niepowodzeniami Edukacyjnymi, a także od Rady Rodziców XIV LO i Rady Rodziców Gimnazjum nr 14 oraz Szkolnej Rady Uczniowskiej XIV LO). Szczególnie miłym gestem było wręczenie przez przedstawicieli TPD na ręce pani Dyrektor dyplomu „Przyjaciel Dziecka” dla liceum w dowód uznania dla wieloletniego zaangażowania uczniów i nauczycieli naszej szkoły w programie „Uśmiech Dziecka”.
Artystyczna część uroczystości rozpoczęła się od motywu muzycznego „60 lat minęło … z Mikołajem Kopernikiem, który wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię” oraz nastrojowego pokazu gimnastycznego z piłką w wykonaniu naszej uczennicy Natalii Ruczaj. W przeszłość i teraźniejszość naszego liceum wprowadziła nas wzruszająca, przepływająca po ekranie w takt muzyki Beatlesów „Yesterday” prezentacja multimedialna pt. „14 kadrów retrospekcji” autorstwa naszego nauczyciela i absolwenta pana Dariusza Godynia. Na scenie pojawił się zespół muzyczno – wokalny „JazZoom”, racząc nas garścią muzycznych „perełek” w rytmie swingu i salsy.
Punktem kulminacyjnym był spektakl „Sceny przy Chełmońskiego w Nowych Dekoracjach” z brawurowo wykonaną miniaturą dramatyczną „Towarzystwo Wolnych Duchów” (adaptacja sceniczna autorstwa naszej nauczycielki pani Jolanty Stachowskiej na motywach powieści N.H. Kleinbaum „Stowarzyszenie umarłych poetów” w reżyserii nauczycielki pani Anny Montgomery). W rolach zafascynowanych nowatorskimi metodami nauczania literatury wystąpili uczniowie naszej szkoły: Wiktoria Ochońska, Patrycja Poręba, Martyna Szuba, Maciej Olenderek, Szymon Ozymko i Jakub Smoliński. Zaś w rolę ekscentrycznej nauczycielki języka polskiego wcieliła się sama autorka scenariusza pani Jolanta Stachowska. Na szkolnej scenie zadebiutował nasz nauczyciel pan Jerzy Szopa w roli dyrektora szkoły, który z podziwu godną determinacją próbuje wyjaśnić swoim uczniom, jak prawidłowo ocenić wartość poezji według dwóch krzyżujących się osi. Spektakl składał się z pięciu krótkich aktów i czterech perkusyjnych antraktów w mistrzowskim wykonaniu naszego absolwenta Adama Stępniowskiego.
Na zakończenie mogliśmy obejrzeć kolejny nastrojowo – „księżycowy” pokaz gimnastyczny tym razem z wstążką w wykonaniu naszej uczennicy Natalii Ruczaj oraz projekcję filmową, ukazującą z przysłowiowym „przymrużeniem oka” naszą świetlaną przyszłość „14 kadrów antycypacji” autorstwa pana Dariusza Godynia. Pan Jerzy Szopa pożegnał nas przepełnionym refleksją o przemijaniu wierszem. Pani Dyrektor odczytała adresowany do społeczności szkoły wzruszający list z najlepszymi życzeniami od dawnej dyrektorki liceum pani Anny Cisak, która ze względu na podeszły wiek nie mogła wziąć osobiście udziału w jubileuszowym spotkaniu.
Późnym popołudniem dyrekcja, dawni i obecni nauczyciele oraz pracownicy szkoły, uczniowie i absolwenci uczestniczyli w murach „Czternastki” w fecie na cześć szacownej Jubilatki. Wszyscy mieli niepowtarzalną okazję porozmawiać, wpisać się do księgi pamiątkowej, powrócić wspomnieniami, nieraz „z łezką w oku”, do lat, w których skrzyżowały się ich szkolne losy, a także skosztować wyśmienitych wypieków przygotowanych przez poszczególne klasy oraz bajecznego jubileuszowego tortu. Z ciekawością i rozrzewnieniem zwiedzali nasi absolwenci wystawę pamiątek w bibliotece szkolnej „Śladami przeszłości XIV LO”, sale lekcyjne, oglądali przygotowane wystawy: „Kuchnia przyrodnika – barwna, smaczna, okraszona wspomnieniami”, „Wielcy dyslektycy”, „Wolontariat wczoraj i dziś”, „W krzywym zwierciadle”, „60 lat okiem obiektywu”, „Szkoła Mistrzów, czyli sport w XIV LO”, „My w mediach”, „Mikołaj Kopernik – wariacje na temat”, „Dysleksja – cudowny dar i podwójna wyjątkowość”.
Dopiero późnym wieczorem zakończyło się niezwykłe spotkanie w budynku Szkoły, która nie tylko wykształciła wielu wartościowych młodych ludzi, ale również od dziesiątków lat integruje lokalną społeczność i tworzy ośrodek kultury w sercu osiedla Azory, jednego z największych osiedli w Krakowie.
Monika Nowakowska – Schmidt
